Al een poosje voel ik me ‘geroepen’ om iets te schrijven over profeten en profeteren. Wat is een profeet en is er verschil tussen de profeten uit het Oude en het Nieuwe Testament?
In het Hebreeuws (dus uitsluitend in de geschriften van het Oude Testament) worden er verschillende woorden voor profeten gebruikt. Het eerste woord is roé of ro’eh of chozeh en dit wordt doorgaans vertaald met ziener. Daarnaast wordt het woord nabi’ of navi’ gebruikt, dat is afgeleid van het woord nabu dat ‘roepen’ betekent.
Het woord nabi’ is echter niet specifiek Hebreeuws. De oorsprong is onduidelijk, maar mogelijk is het afgeleid van het Babylonische woord naboe: God van de verkondigingen. In het Grieks (vertaling van het Oude en de oorspronkelijke taal van het Nieuwe Testament) is dit vertaald met prophètès, waarbij ‘pro’ de betekenis heeft van ‘voor’ of ‘namens’ en ‘phè’ staat voor zeggen of spreken.
Woordvoerder en bemiddelaar
Een profeet is in de oorspronkelijke betekenis dus eigenlijk een ‘woordvoerder’ van God, die door Hemzelf geroepen wordt om namens Hem te spreken en zo Zijn hart en gevoel laat zien. Daarnaast pleit de profeet ook voor het volk richting God en is daarmee tevens een soort van ‘bemiddelaar’ tussen God en mensen. Een profeet sprak aanvankelijk tot koningen en leiders en later ook tot het volk. Profetie kreeg naar verloop van tijd ook steeds meer het karakter van een prediking.
Aanvankelijk werd onder het volk van God dus gesproken over zieners. Een ziener is iemand die ‘gezichten’ ziet en visioenen heeft over wat in de toekomst zal geschieden. Een ziener ziet wat anderen niet zien. Zo ‘zag’ Samuël waar de ezelinnen waren die Saul niet kon zien (vinden). Een ziener kreeg dikwijls een beloning in de vorm van geld of voedsel.
Extase door muziek en dans
Waar de zieners doorgaans zelfstandig werkten, waren de nabi’ profeten die in groepen leefden. De leden van die gemeenschap (profetengilde of profetenscholen) werden profetenzonen genoemd. Zij lieten zich door muziek en dans in een soort van extase brengen en gaven zo boodschappen door. Het woord dat hier wordt gebruikt betekent zowel ‘razen’, ’tekeer gaan’, ‘zich aanstellen’ als ‘profeteren’.
Zowel de ziener als de profeet werden geleid door de Geest (roe-ach). Het was hun taak om verbaal of in symbolisch handelen de Goddelijke ervaring kenbaar te maken. De profeet sprak dus niet alleen, maar vertegenwoordigde ook als persoon Gods visie.
Aangezien ook vandaag de dag nog vele (af)dwalen van het zuivere Woord, is het waarschijnlijk dat ook nu nog profeten worden geroepen om het volk terug te roepen tot Gods Vaderhart.
Kritische functie
Profetie had een kritische functie: het spoorde onrecht op, klaagde aan en vroeg om een betere toekomst. Het pleitte voor armen en zwakkeren in de maatschappij, openbaarde wantoestanden en machtsmisbruik. De profeet riep op tot bekering en verandering van gedrag. Hoewel de woorden van de profeet vaak hard, scherp en bijtend waren, was de achtergrond van strengheid liefde en mededogen. Dus terechtwijzing en straf, maar ook troost, belofte en hoop op verzoening.
Ook in het Nieuwe Testament traden profeten op die niet uitsluitend bemoedigende en troostende woorden spraken, zoals sommigen tegenwoordig verkondigen. Zo moest de profeet Agabus Paulus waarschuwen dat hem gevangenschap stond te wachten en hij profeteerde dat er een grote hongersnood over de hele wereld zou komen, wat ook is gebeurd (Handelingen 11:27).
En in de Didachè, een vroegchristelijk geschrift uit de 2e eeuw na Christus, wordt eveneens nog gesproken over profeten, die hierin zelfs ‘hogepriester’ worden genoemd.
Aangezien ook vandaag de dag nog vele (af)dwalen van het zuivere Woord, is het waarschijnlijk dat ook nu nog profeten worden geroepen om het volk terug te roepen tot Gods Vaderhart.
© Manna Meditatie
Lees ook: